Afgelopen week was-ie weer eens op TV: Back to the future. Ik denk wel mijn favoriete film, of in ieder geval een van mijn. Alles klopt wat mij betreft: het plot, de actie, de humor (“Chuck? It’s your cousin Marvin. Marvin Berry! That new sound you were looking for? Listen to this!”) en heel leerzaam: je moet niet rommelen met het tijdscontinuum.
Hadden de opperrechters van het Amerikaans Hooggerechtshof maar naar deze wijze les geluisterd. Afgelopen week heeft het Hooggerechtshof besloten dat het federale recht op abortus opgeheven wordt, waardoor de staten hier zelf over mogen besluiten. Gevolg is dat in Republikeinse staten het onmogelijk zal/kan worden om een (veilige) abortus te ondergaan, soms zelfs als de zwangerschap gevolg is van verkrachting. “Tijdreizen is toch mogelijk” is een veelgehoorde opmerking op social media, “met een reis naar Amerika ben je in één klap 50 jaar terug in de tijd”.
Maar dat is maar een gedeelte van het verhaal. Natuurlijk heeft het terugdraaien van de RoevsWade-uitspraak uit 1973 het recht op een veilige abortus zo’n 50 jaar teruggedraaid. Maar er is meer aan de hand: dit gaat volgens mij veel meer over een kleine groep religieuze extremisten die de afgelopen decennia een enorme macht hebben vergaard.
In de Volkskrant van afgelopen weekend staat hoe het geluid van christelijk-conservatief, (extreem) rechts Amerika steeds meer het geluid van de Republikeinse partij is geworden. En dat heeft nu als gevolg dat, alhoewel meer dan de helft van de Amerikanen vóór legale abortus is, dit recht toch in grote mate beperkt is. En dat in dezelfde week datzelfde Hooggerechtshof een (100 jaar oude!) restrictie voor het dragen van wapens verbood, terwijl 80% van de Amerikanen voor meer regels rondom vuurwapens is.
En de kans is aanwezig dat dit nog maar het begin is. In zijn motivatie voor het besluit over abortus hint opperrechter Thomas op het terugdraaien van andere besluiten en noemt hierbij het recht op gebruik van anticonceptie en huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht. Als dat waarheid wordt lijkt het er meer op dat de klok in Amerika stukje bij beetje, uitspraak voor uitspraak, een paar honderd jaar wordt teruggedraaid. Een klein groepje machthebbers die vanuit een religieuze overtuiging het land bestuurd, dat klinkt meer als de middeleeuwen.