Frank Boeijen zong het al: “Denk niet wit, denk niet zwart, denk niet zwart-wit. Maar in de kleur van je haar.” Wijze woorden, al heb ik dat laatste nooit helemaal begrepen. Helaas wordt het advies van Nijmeegs bekendste troubadour tegenwoordig weinig tot niet in de praktijk gebracht. Op social media, in politieke debatten, in de krant en aan de talkshowtafel: het lijkt wel alsof je pas aandacht krijgt wanneer je in absolute termen praat: altijd dit, nooit zo, alles zus, niets dat.
Neem de huidige discussie over de jeugdzorg. In oktober 2021 is bekend geworden dat 1175 kinderen van slachtoffers van de toeslagenaffaire uithuis geplaatst zijn. In de discussie die hierop losbarstte, viel al snel het woord ‘staatsontvoering’, met of zonder #. En dit is een goede weergave, niet per sé van de werkelijkheid rondom die uithuisplaatsingen, maar zeker van de teneur van de berichtgeving in de media: uithuisplaatsing slecht, jeugdzorg slecht, ouders en kinderen slachtoffers van een systeem waar alles fout gaat.
Het grote bezwaar van de wijze waarop de jeugdzorg en de uithuisplaatsingen worden besproken, is dat de stelligheid van de meningen een zinvolle discussie hindert. De laatste weken heb ik meerdere jeugdzorgprofessionals zichzelf zien verdedigen, zoals in de Volkskrant een kinderrechter. Zij betoogt: “Het beeld dat kinderen van toeslagenouders onterecht uit huis zijn geplaatst en/of ten onrechte niet zijn teruggeplaatst is onjuist en ongenuanceerd.” Direct onder haar artikel op de site staat een column met als titel: “Ook de minister kon niet één expert noemen die vindt dat uithuisplaatsingen goed gaan”.
Zo komen we dus niet verder.
Volgens mij zijn dingen in het leven nooit zwart-wit. Shit, nou doe ik het zelf ook. Herstel: volgens mij zijn dingen in het leven vrijwel nooit zwart-wit. De waarheid ligt in het midden, in het zogenaamde grijze gebied. Nu weet ik dat grijs (als kleur) er niet echt goed opstaat (grijze muis, vergrijzing, 50 tinten), maar misschien is het wel tijd voor een opwaardering van deze kleur. Ik vind hem prachtig. Maar dat kan natuurlijk ook met mijn achternaam te maken hebben.