The Freeze

De laatste tijd luister ik regelmatig podcasts. Tijdens het sporten, zodat ik het motto “een gezonde geest in een gezond lichaam” aan beide kanten aanpak. Soort van.

Onlangs heb ik kennis gemaakt met de Amerikaanse punkband The Freeze. Volgens Rob -een van de oprichters- een 4e rangs punkbandje, opgericht in de jaren 80. Rob is halverwege de jaren 80 uit de band gestapt en is nu leraar. Zijn beste vriend van vroeger, Cliff, is nog steeds de zanger van The Freeze.

The Freeze wil een verzamel-CD uitbrengen en vraagt Rob om de ‘liner notes’, de teksten in het boekje, te schrijven. Nu is een van de nummers op de CD hun debuutsingle “I hate tourists”, een nummer waarvoor Rob, ondertussen vader van 2 dochters, zich inmiddels kapot schaamt vanwege de nogal vrouwonvriendelijke tekst. Hij twijfelt of hij wel mee wil werken aan de teksten bij de CD en besluit Cliff op te zoeken. De discussie die ontstaat is een actuele: hoe bezie je de geschiedenis in het licht van nu? En wat zou je er mee moeten doen?

Hier kun je de podcast luisteren, dus ik zal er niet te veel over zeggen. Maar ik vind het een interessante en moeilijke afweging. Is het terecht om muziek, kunst, uit een andere tijd te beoordelen naar de huidige culturele maatstaven? De helft van de rockbands uit de jaren 70 kan wel inpakken dan, qua vrouwonvriendelijkheid. Of is het een kwestie van dichterlijke vrijheid? En moet je teksten in een nummer meer vergelijken met een roman? Net zoals Stephen King ook niet verantwoordelijk wordt gehouden voor alle moord en doodslag in zijn boeken?

Of houden bijvoorbeeld vrouwonvriendelijke teksten juist een wereldbeeld in stand dat vrouwen objectiveert en is het daarom terecht dat rappers als Boef hierop aangesproken worden? Moet je onderscheid maken tussen de kunst en de (gedragingen van de) artiest zelf? (de helft van de bands uit de jaren 70…) En als die artiest dan de fout in gaat, wat zegt dat dan over zijn of haar muziek? Is Thriller nu we (denken te) weten dat Michael een viespeuk was nu geen fantastisch album meer?

En hoe ver mag of moet je dan gaan om te laten zien dat je je, als maatschappij, als mens, bewust bent van de context waarin die muziek of kunst gemaakt is? Michael Jackson wordt nog steeds gedraaid, R. Kelly is van Spotify gehaald. House of Cards is nog te zien, maar het laatste seizoen is opnieuw opgenomen om Kevin Spacey eruit te laten. De Cosby-show is nergens te bekennen.

En deze discussie houdt niet op bij individuele artiesten. Herhalingen van “The Dukes of Hazzard” zijn door een Amerikaanse zender gestopt vanwege het vertonen van de ‘Confederate Flag’. De term “Gouden Eeuw” wordt door het Amsterdam Museum niet meer gebruikt, omdat deze periode niet voor iedereen ‘goud’ was.

Ondertussen is het Zwarte Piet-seizoen in volle gang, dit jaar spannender dan ooit. De tijd van met elkaar praten lijkt voorbij, om over luisteren maar te zwijgen. En ik denk dat zowel pro- als anti-Pieten iets kunnen leren van de reactie van de dochter van de bassist van The Freeze die het nummer uiteindelijk (ondanks pogingen van haar vader om dat te voorkomen) toch hoort: aan de ene kant volledig ongepast in deze tijd, maar ook speels en ‘fun’. “I don’t take it seriously. It’s a good song”. Om vervolgens vast te stellen dat ze er ook op die manier naar kan kijken, omdat zij zowel de context waarin het nummer ontstaan is als de schrijver ervan kent. Iemand zonder die kennis zou zich zomaar wel aangevallen of bedreigd kunnen voelen.

Het begint dus bij luisteren. Bij interesse in de ‘andere’ kant. Om elkaars context, elkaars verhaal te leren kennen. En dan komt het wel goed.

The Freeze bestaat trouwens nog steeds en heeft dit jaar weer een nieuwe plaat uitgebracht; ‘Calling all Creatures’.