Maandelijks archief: maart 2021

Dominee Grauwdaat

De piemel is niet het probleem. Kent u die uitdrukking, dames en heren? De piemel is niet het probleem.

Ik moest daar aan denken toen vorige week er OPHEF! was rond het programma Gewoon. Bloot. van de NTR. In dit programma laten 5 volwassenen hun naakte lijf zien aan een groep kinderen om zo te laten zien dat we allemaal anders zijn en dat ieder lichaam goed is zoals het is. Door de perfecte Instagram-wereld is dat iets waar veel jongeren aan twijfelen.

En toen kwam er dus OPHEF! Pedofilie! schreeuwden mensen. Het programma moest van de buis, de tere kinderzieltjes moesten beschermd worden tegen deze vreselijkheden. En zoals altijd zijn de mensen die het hardst schreeuwen zelf het meest onzeker, misschien wel over hun eigen dikke buik, hun klapkuiten of hun flaporen.

Maar: de piemel is niet het probleem! maar de reactie van deze mensen. Iedereen heeft een lichaam en iedereen heeft zijn onzekerheden over zijn of haar lijf. Maar we mogen allemaal trots en blij zijn met ons lijf en er zoveel mogelijk van genieten, al dan niet met anderen. Waarom zouden kinderen tegen dat besef beschermd moeten worden?

Deze week was de piemel opnieuw in het nieuws. Nu ging het erom dat jonge acteur een jongetje van 12 had overgehaald om zijn piemel te laten zien tijdens een livestream op Instagram. En zoals zo vaak zijn er dan mensen die dat jongetje verwijten dat hij zijn piemel laat zien. NEE! riep ik, zo hard dat mevrouw Grauwdaat ervan wakker schrok: De piemel is niet het probleem!

Die pestkop is het probleem! Die vervelende pestkop die net zo lang op een jonger kind inpraat, hem gouden bergen belooft (is die 17.000 al betaald?) tot dat het kind bezwijkt voor de druk. En of de pestkop dan wil dat het kind iets jat, een ander kind slaat of zijn piemel laat zien, doet er eigenlijk niet toe. Lieve mensen, die piemel is niet het probleem.

Laten we een fijn weekend hebben, waarin we lief zijn voor ons lijf, of voor dat van een ander natuurlijk. Het is lente, dus laat die kriebels maar komen, zou ik willen zeggen. Ik wens u een hele fijne voortzetting en een aangenaam etensmaal, met spekjes bijvoorbeeld.

Keuzestress

Het is de avond voor de verkiezingen en het slaat toe: keuzestress.En niet omdat ik er nog niet uit ben, ik heb van het weekend de knoop doorgehakt. Nee, omdat ik me toch wat zorgen maak wat er hierna gebeurt.

Afgelopen zaterdag stond een interessant artikel in de Volkskrant over de Vlaamse historicus Annelien de Dijn, die het begrip vrijheid heeft onderzocht. Wat bedoelen we nu eigenlijk met vrijheid? Zij legt uit dat van oorsprong vrijheid een meer collectieve invulling had: de Atheners beschouwden vrijheid als gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een democratisch bestuur. De Amerikaanse president Roosevelt onderscheidde 4 soorten vrijheid, waarmee het volk controle had over zowel de politieke als de economische sfeer. De laatste decennia is ons vrijheidsbegrip echter beperkt tot een individualistisch, liberaal concept, gericht op de eigen vrijheid om te doen waar je zin in hebt, te consumeren en te feesten zo veel je wil.

De gezamenlijke verantwoordelijkheid is uit beeld geraakt en dat zien we terug in ons politieke landschap. Kijk naar de liegende volksmenner die zijn campagne bij elkaar jat, de kiezers een onhaalbaar en dubieus ideaal voorspiegelt. Een politicus die geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn uitingen en niet in gesprek wil met mensen die het niet met hem eens zijn (toch een belangrijk deel van je functie).

Of zou er massaal gekozen worden voor een programma dat de grondrechten van een groot aantal Nederlanders bij het grofvuil zet? Een voorstel dat ongrondwettelijk is, maar kniesoor die daar op let. Over onhaalbaar en dubieus gesproken. Maar juist door die onhaalbaarheid wordt iedere eventuele verantwoordelijkheid bij voorbaat vermeden.

Kijk naar de man die al jaren in het Torentje woont. Die alles weglacht, nergens iets van weet, geen herinnering heeft, maar desondanks vindt dat hij de uitgelezen persoon is om de onder zijn verantwoordelijkheid gemaakte fouten te herstellen. Die zegt dat hij verantwoordelijkheid neemt voor de toeslagenaffaire, maar het ondertussen verschrikkelijk vindt “wat die mensen is overkomen” en met die formulering zichzelf er weer handig buiten plaatst. Die lijsttrekker is van een partij die trots tweet dat ze onder zijn leiding 90% van de mensen die zouden willen vluchten uit een oorlog hebben kunnen tegenhouden.

Maar ook de partijen die verregaande klimaatmaatregelen voorstellen vanuit de terecht gevoelde noodzaak (nu of nooit mensen!), ondertussen vergetend dat er een groter draagvlak nodig is voor dergelijke ingrijpende besluiten. En dat niet iedereen 40.000 euro heeft klaarliggen om van het gas te gaan. Alhoewel ik niets doen, het probleem ontkennen, nog erger vind.

Wat ik maar wil zeggen is dat ik hoop dat we met de uitslag die we deze dagen bij elkaar stemmen een koers kunnen inzetten waarbij het begrip vrijheid niet beperkt blijft tot het individuele, ‘mijn vrijheid is belangrijker dan de jouwe’. En dat begrippen als solidariteit, verantwoordelijkheid en lange termijn ook deel gaan uitmaken van ons vrijheidsbesef.

Hoe dan ook: ga stemmen!

wij-zij

Het zit blijkbaar in ons systeem: wij-zij denken. Mensen willen ergens bij horen en misschien nog wel meer ergens juist níet bij horen. En dan krijg je groepen: De Jets en de Sharks, de Beatles of de Stones, katholiek of protestant, Ajax of Feijenoord, Vitesse of NEC. De middelbare school was vroeger verdeeld in punkers en kakkers (en wat Sjonnies). Maar ook in Tomos- en MT 5-rijders. Of in voetballers en hockeyers. En natuurlijk in rokers en niet-rokers. Er waren zo wel veel wij-zij-clubjes, maar je had allerlei dwarsverbanden en kwam toch nog heel veel verschillende mensen tegen.

Nu lijkt het alsof alle wij-zij verschijnselen langs eenzelfde meetlat gelegd worden. Dus als je tegen de avondklok bent, geloof je ook niet in klimaatverandering, ben je voor Zwarte Piet, tegen 5G, vertrouw je de NOS niet, wil je uit de EU, denk je dat we geregeerd worden door een geheim genootschap van pedofielen, leef je in een dictatuur, denk je dat een tracker van Bill Gates in het corona-vaccin zit en vind je dat je niets meer mag zeggen in dit land. En vice versa.

Lekker makkelijk natuurlijk en heel overzichtelijk bovendien. Maar ik vind het te weinig. Er zijn nog te veel manieren om mensen in hokjes te stoppen die hier niet aan mee doen. En dan ontstaat alsnog verwarring en dat willen we niet. We waren net zo lekker bezig met ons Grote Definitieve Wij-Zij-Overzicht.

Ik wil dan ook voorstellen om ook de volgende kwesties in dit Grote Definitieve Wij-Zij-Overzicht op te nemen: ochtendmens of avondmens, hele of kapotte dooier, hondenmens of kattenmens, knipperlicht gebruiken als je afslaat of ze zoeken het maar uit, naturel of paprika, Spa rood of blauw, ruikt je plas naar aarde na het eten van asperges of niet, begraven of cremeren, automaat of handgeschakeld, Pepsi of Coca Cola, rugslaper of zijslaper en natuurlijk de splijtzwam der splijtzwammen: wc-rol met het velletje voor of achter.

Wat zeg je? Niet te doen?

Klopt. Zullen we dan maar ophouden met dat wij-zij gedoe? Of in ieder geval wat meer aandacht geven voor wat we gemeen hebben met elkaar in plaats van te blijven hameren op de verschillen? En vooral niet denken dat we op basis van één ander standpunt elkaar helemaal niet kunnen vinden?