Als voetballend ventje kon ik bloedchagrijnig thuiskomen na een gewonnen wedstrijd. Of helemaal opgetogen na een verloren wedstrijd. Als we gewonnen hadden, maar niet goed gespeeld, was ik toch niet blij. Andersom: als ik maar een leuke wedstrijd gespeeld had, met goed voetbal en mooie acties, dan vond ik het resultaat kennelijk niet zo belangrijk, en kwam toch blij thuis.
Deze week hoorde ik dat de voetbaljeugd tot 12 jaar in België geen wedstrijden meer speelt waar een eindstand wordt opgemaakt door de goals te tellen, maar door een FairPlay-score op te maken. Dit om het aantal gevallen van agressie op en om de jeugdvoetbalvelden omlaag te krijgen.
En ondanks mijn eigen voetbalverleden waarbij winst dus niet altijd voorop stond, vind ik dit geen goed idee. Allereerst gaat het in tegen mijn idee wat een (sport)-wedstrijd is: een krachtmeting, soms letterlijk, om te zien wie op dat moment de betere, de winnaar is. Wat ga je doen in een voetbalwedstrijd waar de eindstand bepaald wordt door enkel een FairPlay klassering? De tegenstander zoveel mogelijk vrije doortocht geven? Erop letten dat ieder team evenveel de bal heeft? Om de beurt op doel schieten? Natuurlijk, FairPlay is belangrijk, maar maak het niet belangrijker dan de sport zelf, die er nu eenmaal op gericht is om meer doelpunten te maken dan de tegenstander.
En ik denk dat sportiviteit alleen echt geleerd kan worden als er iets op het spel staat. En dan wel iets anders dan FairPlay zelf. Als het nergens om gaat, is het makkelijk om sportief te zijn. Sowieso denk ik dat sporten, het presteren in een team of als solo-sporter, met winnen en verliezen, een kind enorm veel leert over menselijk gedrag in het algemeen en het eigen gedrag in het bijzonder. Hoe je omgaat met tegenslag, hoe je je in een groep gedraagt, hoe je elkaar iets moet gunnen, hoe je je eigen belang opzij kan zetten om er samen beter van te worden. Het zou zonde zijn om die levenslessen te schrappen, vooral omdat volgens de Belgische voetbalbond het agressie-probleem met name bij ouders en/of coaches ontstaat.
Wacht even; dus omdat de volwassenen zich bij zo’n wedstrijdje niet kunnen gedragen, moeten de kinderen zich aanpassen? Dat lijkt me al helemaal niet de bedoeling. Voer dat FairPlay klassement dan maar in voor de ouders, als die het probleem zijn. Waarbij de hekkesluiter de teamwas moet doen, of een extra bardienst ofzo, er is vast wel iets te verzinnen. En laat die kinderen lekker spelen om winst en verlies, met alle vreugde en teleurstelling die daarbij hoort. Want als ik vroeger érgens een hekel aan had, was het wedstrijden waarbij er niet gespeeld werd om te winnen.