Misschien ken je het wel, via LinkedIn of andere social media; Omdenken. Een manier om probleemoplossend te werken in organisaties door ‘ja maar’-denken te veranderen in ‘ja en’-denken. Op die manier zeg je ‘volledig ja tegen de realiteit’ en doordat je de feiten accepteert, ontstaan nieuwe mogelijkheden om het probleem op te lossen.
Prachtig. En, zo lijkt het tenminste, een groot succes. Er zijn scheurkalenders, posters, agenda’s, zelfs een theatershow en natuurlijk de bedrijfstrainingen. Out-of-the-box-denken was nog nooit zo lucratief.
Een bedrijf waarvan ik vermoed dat ze een training bij Omdenken hebben gevolgd is Nedcar. Vorige week stond een artikel in de Volkskrant over de bouwplannen die het bedrijf heeft voor een nieuwe productielijn. Klein probleem: de beoogde locatie is een oud bos, met eiken van 200 jaar oud, waarin bovendien beschermde vleermuizen wonen. Dus geen kapvergunning.
Met het oude ‘ja maar’-denken kwam men niet tot een oplossing. Hier was Omdenken nodig! En ja hoor, een nieuw idee was geboren: als we geen vergunning krijgen omdat die vleermuizen in het bos wonen, waarom verhuizen we de vleermuizen dan niet? Maar hoe doe je dat, vleermuizen verhuizen? Daar wist Nedcar wel wat op: gewoon de deur op slot doen. Met plastic werden de holen in de bomen afgesloten, zodat de vleermuizen er niet meer in kunnen. Ze moesten maar naar het nieuw aangeplante compensatiebos een stukje verder. Prachtig omgedacht (al zullen die vleermuizen er anders over denken).
Een ander mooi staaltje omdenken is het plan om in de ruimte een aluminium scherm op te hangen ter grootte van Europa, om een beetje zonlicht te weren en zodoende de opwarming van de aarde tegen te gaan. Een ouderwetse ‘ja maar’-denker zou zeggen dat je dan de ruimte gaat vervuilen om de aarde ook verder te kunnen vervuilen, maar dat is zoals gezegd ouderwets.
En noem me dan ouderwets, maar toch heb ik een probleem met deze manieren van omdenken. Hartstikke leuk als je de regels die voor het kappen van een eeuwenoud bos weet te omzeilen, maar misschien zijn die regels er niet voor niets? (de ambtenaren die de kapvergunning hebben afgegeven zou je ook een onbewoonbaar huis in, pak m beet, Valkenburg gunnen, trouwens. En dan wijzen naar een stapel stenen en een zak cement als nieuw onderkomen) En het lijkt me ook fijn dat we kritisch blijven kijken naar welke feiten je accepteert, of je een ontstane realiteit wel wíl omarmen. Anders wordt jouw omgedachte oplossing het probleem van een ander.