Maandelijks archief: januari 2024

Kompas

Jaren geleden, het zal zo rond mijn 20e geweest zijn, had ik een briljant idee. Een idee waarmee ik he-le-maal binnen zou lopen, en ook nog vrijwel zonder risico. Ik moest er deze week weer aan denken toen ik de podcast “De Wetten van Koos” van Follow the Money luisterde.

“De Wetten van Koos” gaat over Koos Föllings, eigenaar en directeur van Compass GGZ, een GGZ-zorgaanbieder in Wijchen. In de podcast wordt duidelijk dat Koos vooral voor zichzelf zorgde en op schandalige wijze profiteert van de meest kwetsbare jongeren die aan zijn zorg werden toevertrouwd. Uren teveel in rekening brengen, de therapeut uithangen zonder hiervoor bevoegd te zijn, cliënten inzetten om de eigen tuin aan te harken, niets was Koos te dol. En door zich in het bedrijf te omringen met mensen die net van school kwamen (dan hoef je ze niks af te leren) en oude vrinden kon hij jarenlang zijn goddelijke gang gaan. Met alle gevolgen van dien.

In de eerste aflevering kwam ‘ de Ardennen-module’ ter sprake. Dit was een 6 weken durend verblijf in de Ardennen, waar de cliënten een soort van afgebroken werden om zo weer door Koos opgebouwd te kunnen worden. In de praktijk kwam het neer op een paar dagen survivallen, waarna de jongeren in een villa verder behandeld werden. Zonder dat er een echte behandelaar aanwezig was, want dat kon Koos zelf wel. Die kwam een dag in de week even kijken.

Voor die 6 weken in de Ardennen ontving Koos 27 duizend euro per deelnemer. En als je dan 6 jongeren met 3 begeleiders in een brakke villa laat zitten… tel uit je winst. En daar kwam mijn briljante idee van lang geleden weer bovendrijven.

Het was briljant in zijn eenvoud: Je koopt een oud, vervallen Frans, Spaans of Italiaans landhuis of kasteel. Dat moet opgeknapt worden en je wil dat niet zelf doen. Wat te doen? Je wordt aanbieder van hersteltrajecten voor managers met een burn out! Die kunnen dan lekker in groepsverband een paar weken met hun handen werken in plaats van de hele tijd in hun hoofd te zitten. In het begin van hun verblijf mogen ze lekker slopen, om daarna iets op te bouwen. Daar kan je vast wel een pseudo-psychologische onderbouwing voor verzinnen en op een mooie, glossy, folder (ik bedoel brochure) zetten (het was lang geleden hè, tegenwoordig zou je een influencer inhuren). En als het resultaat van groep A niet naar je zin is, kan groep B beginnen met het slopen daarvan! Zo levert het opknappen van je kasteel je geld op in plaats van dat je erop leegloopt. Ik zei toch: Bril-jant!

Naast de duidelijke overeenkomsten tussen Koos zijn Ardennen-module en mijn plan zijn er natuurlijk ook verschillen. Zo richtten we ons beiden op mensen in een kwetsbare positie, maar Koos had toch wel de meest kwetsbare doelgroep. Ik begreep ook dat de villa in de Ardennen een vervallen indruk maakte, dat was in mijn plan wel goed gekomen. Daar heeft Koos toch iets laten liggen. Maar het grootste verschil is toch dat Koos zijn droom heeft waargemaakt, terwijl ik die stap nooit heb gezet. Als ik streng voor mezelf ben, zegt dat iets over mijn (gebrek aan) doorzettingsvermogen en wil om iets van mezelf te maken. En als ik aardig voor mezelf ben, zegt het iets over het hebben van een moreel kompas. Of Compass natuurlijk.

Gevaarlijke boeken

Het was een onrustig weekend in Arnhem. Aanleiding was het onzalige plan van ene Edwin Wagensveld van Pegida om bij wijze van protest een koran te verbranden op een plein in het centrum. De demonstratie was netjes aangemeld en hij had, rekening houdend met de gemeentelijke verordening, een vuurkorf meegenomen waar het boek dan in de fik gezet mocht worden. (wat een schattig landje zijn we eigenlijk ook) De burgemeester kon het protest dus niet verbieden.

Dat liep dus uit de hand. Pegida-voorman met geweld afgehouden van koranverbranding kopte de NOS. Meerdere agenten gewond, Pegida-man lichtgewond en een paar arrestaties.

Ik snap die man niet. Hoe haal je het in je botte harses om op die manier je punt te willen maken? Zo kansloos, zo hatelijk, zo respectloos. Wat denk je te bereiken? Misschien wat aandacht voor je zielige persoontje, maar een oplossing voor het probleem dat je denkt te zien komt niet dichterbij. Loser.

Ik snap de tegendemonstranten die hun toevlucht hebben genomen tot geweld ook niet. Je zou het misschien ook kunnen laten gaan, toch? So what als zo’n droeftoeter je geliefde boek in de fik steekt. Er zijn er meer, het is niet alsof dit de laatste koran op aarde was. Ga er niet op in. Blijf thuis. Laat hem maar klungelen met z’n aansteker en z’n vuurkorf op een nat, winderig en vooral leeg plein in Arnhem. Who cares?

Nu snap ik wel dat het zo niet werkt. Of zoals een jongen op een groep die ik als vertrouwenspersoon bezoek zei toen ik een soortgelijk advies (laat het gaan, ga er niet op in) gaf na een ruzie met een groepsgenoot waarbij die groepsgenoot iets had gezegd dat hélemaal niet waar was: “Ja, dat is wel een tip, maar niet zo’n goeie”.

Misschien kan een andere benadering wel uitkomst bieden. Er is in de geschiedenis natuurlijk al vaker geprobeerd om boeken, films, schilderijen of muziekstukken te boycotten, te vernielen of te verbieden. Ik weet er lang niet alles van, maar ik heb niet de indruk dat dit vaak op langere termijn succesvol is. Integendeel, uitingen die als gevaarlijk of ongewenst worden beschouwd kunnen juist een enorme aantrekkingskracht hebben.

In de onvolprezen podcast-serie Cocaine and Rhinestones wordt uitgelegd hoe bijvoorbeeld Loretta Lynn hier op een handige manier gebruik van heeft gemaakt. Ze moet wel recordhouder zijn met 9 songs die door de grote radiozenders in Amerika geboycot zijn. Dat heeft haar evenzoveel hits opgeleverd. Ze zei zelf dat ze precies wist hoe haar singles scoorden door te kijken naar het aantal zenders dat ze geboycot had.

Dus: omarm die weerstand! Waarom niet de koran profileren als het ‘gevaarlijke boek’, ‘het boek waarvan je ouders niet willen dat je het leest’ of iets van die strekking? Misschien trekt dat wel een hele nieuwe lichting koran-lezers aan. Ook goed voor de ontlezing. En als die verbrandingen alleen maar meer vraag naar korans opleveren, zal je zien dat ze, samen met de vuurkorf-sukkels snel verdwijnen. Zijn we daar ook weer van af.