Maandelijks archief: januari 2015

Leve de Twijfel!

In de nasleep rond de aanslagen op de redactie van Charlie Hebdo in januari werden we overspoeld door deskundigen, meningen en standpunten. Ik moet zeggen dat er weinig uitspraken gedaan zijn die me echt zijn bijgebleven. Een uitzondering is “good old” Aad van den Heuvel, die in dwdd een pleidooi hield voor de Twijfel. En inderdaad, twijfel is de grote afwezige in het ontstane debat. Iedereen weet vooral heel veel zeker.

En dat is jammer. Het is natuurlijk goed om een overtuiging te hebben en een mening. Graag zelfs! Maar waar niet getwijfeld wordt, worden geen vragen gesteld. En zonder vragen te stellen krijg je niet de antwoorden waar we allemaal naar op zoek zijn.

Een gebrek aan twijfel leidt tot een starre perceptie. Dit verklaart misschien ook het cynisme en de hautain waarmee steunbetuigingen be- en veroordeeld worden. Natuurlijk is het een vreemd gezicht wanneer een Russische regeringsfunctionaris voorop loopt bij een demonstratie voor de vrijheid van meningsuiting. Maar om nu deze blijk van wereldwijde saamhorigheid hiermee af te serveren als hypocriet is te makkelijk. Net zoals het te makkelijk is om de 2,7 miljoen nieuwe afnemers van het blad Charlie Hebdo in de hoek te zetten als ramptoeristen, omdat ze daarvoor nooit een Charlie kochten of er zelfs maar van gehoord hadden. Alsof je niet boos mag worden als je bijna omver wordt gereden door een auto die door rood rijdt, omdat je zelf ook wel eens door rood fietst.

Bij conflicten zie je het zelfde beeld. Partijen weten heel veel zeker, ook hoe de ander denkt en waarom hij dingen doet. Pas als er ruimte is voor twijfel worden vragen gesteld en kan een gezamenlijk belang naar voren komen.

Het communiceert ook wel lekker hoor, dingen zeker weten. En twijfel of nuance komt een stuk minder fijn binnen. Een van de redenen waarom ik nooit als zelfstandig beleggingsadviseur ben begonnen is, dat ik de eerste zou zijn om mijn eigen adviezen in twijfel te trekken. Het kan altijd anders gaan dan je verwacht. En dat willen klanten niet horen. Terwijl ze dat eigenlijk nou juist wel zouden moeten horen. Want niemand heeft de wijsheid in pacht.

Het wordt tijd dat we de Twijfel zelf het voordeel van de twijfel gunnen. En daarom denk ik erover om een partij op te richten: de Partij van de Twijfel. Doe je mee? Je hoeft niet gelijk te beslissen hoor, denk er rustig even over na!

Question-everything

Online!

Vandaag gaat m’n site online. Met dank aan iedereen die me daarbij geholpen heeft!

Ik zou dit willen “vieren” met muziek. Omdat muziek een enorm belangrijke rol in mijn leven speelt. En omdat muziek ons samenbrengt, ons verbindt. Zoals Barack Obama in de serie “Sonic Highways” van Dave Grohl (Foo Fighters) zegt:

“There is nothing more unifying (…) than our music”

En verbinding is wat ik wil brengen als mediator, maar vooral hetgeen we nu nodig hebben…

En als ik het over muziek heb op wat de 80e verjaardag van Elvis Presley zou zijn geweest, kan en wil ik niet om The King heen. Want vóór Elvis was er niks.

Enjoy!

Reliconomie

Vorige week heb ik mijn dochter teleurgesteld. Ze weet het niet, maar ik heb geweigerd een spel voor haar te kopen dat ze op haar verlanglijstje had gezet.

Het gaat om het spel Levensweg. Dat is een ouder spel, met nu een nieuwe versie: Levensweg elektronisch bankieren. Dat je van elektronisch bankieren een spel kunt maken getuigt al van een propaganda-afdeling van de banken waar Noord Korea nog een puntje aan kan zuigen, maar goed. Mijn haren gingen pas echt overeind staan bij het lezen van de tekst op de doos:
Regel alle onverwachte gebeurtenissen in je leven met je bankpas!

Toen haakte ik af. Ik las het hardop voor en zei tegen Heleen: “Bekijk het maar! Dit koop ik niet!”. (Oh, wat hoor ik dan m’n vader!)

Het idee dat je bankpas het antwoord is op alles wat je kan overkomen in je leven is te bespottelijk voor woorden. Sterker nog, ik denk dat je bankpas op bijna geen enkele gebeurtenis van wezenlijk belang een antwoord geeft.

Vorige week stond een artikel in de krant over de Tsjechische econoom Tomas Sedlacek die het over economie als ideologie had. Onze samenleving is doordrenkt van het economisch denken. Aan alles wordt een prijskaartje gehangen en nooit is de vraag “wat levert het op” ver weg. Economie als nieuwe religie.

Uit zijn lezing:

“De boodschap is dat buiten de economie, buiten de intentie van een rationele berekening, niets zin heeft. Niet-economische motieven zijn onbetrouwbaar. Van alle menswetenschappen is alleen de economie echte wetenschap. Er zijn eigenlijk geen waarden buiten economie, althans geen waarden waarop of waarmee we kunnen rekenen; hogere waarden zijn een illusie. Hoe lang hebben economen er niet over gedaan om te beseffen dat ook cultuur waarde heeft (dat noemen we nu cultureel kapitaal) en dat samenlevingen waarde hebben (sociaal kapitaal) en zelfs emoties (emotioneel kapitaal). Het is trouwens opvallend dat we het woord ‘kapitaal’ nodig hebben om deze ‘onzinnige’ noties enige economische betekenis te geven.”

Gelukkig is daar het zelfregulerend mechanisme van de samenleving: “Wanneer onze beschaving te veel een onderneming wordt, komt er vanzelf een generatie hippies; als de boel te hip wordt, kun je rekenen op een wederopstanding van de punk.”

En inderdaad ontstaat langzaam een deel-economie, waar niet bezit maar gebruik het doel is. Geld als middel in plaats van als doel. Niet wat levert het míj op, maar wat kan ik betekenen voor anderen.

Ik doe er in ieder geval niet meer aan mee, aan het allesoverheersende economisch denken.

En Lena was ook blij met Party&Co junior.